Bestuur en bedrijfsvoering

Ommen neemt diensten af van Hardenberg op het gebied van Openbaar Gebied,  ICT/Gegevensbeheer/Documentaire Informatievoorziening, Back Office Sociaal Domein, Publieksdienst, Financiën, Personeels- en Salarisadministratie, Belastingen, Inkoop en Verzekeringen. In het jaar 2019 werden de kosten verdeeld op dezelfde wijze als in de Bestuursdienst Ommen-Hardenberg, namelijk op basis van : 75% Hardenberg en 25% Ommen.

In de dienstverleningsovereenkomsten en tijdelijke uitvoeringsovereenkomsten is afgesproken dat de kosten met ingang van 2020 verdeeld worden op basis van een Activity Based Costing (ABC)-analyse en vast te stellen verdeelsleutels per activiteit. De uitkomsten van deze analyse en de nieuwe verdeelsleutels hebben geleid tot een andere kostenverdeling. Ten tijde van de opstelling van de begroting 2020 was de ABC-analyse nog niet afgerond en is de oude kostenverdeling aangehouden.
De ABC-analyse leidt tot een lagere bijdrage aan Hardenberg dan begroot. Het gaat om een bedrag van € 36.000

Dit jaar heeft de gemeente een nieuwe brandpolis moeten sluiten, nadat onze toenmalige verzekeraar gebruik heeft gemaakt van zijn contractueel recht om de polis te beëindigen. De verzekeringsmarkt is al een aantal jaren onrustig, de risico's zijn toegenomen waardoor de premies  flink zijn gestegen. Voor gebouwen betekent het dat we een structureel nadeel hebben van € 50.000. De structurele gevolgen zijn meegenomen in de begroting 2021 - 2024.

De uitkomsten van de mei- en septembercirculaire laten meerjarig een plus zien. Dit wordt met name veroorzaakt door loon- en prijscompensatie. De uitkomsten voor 2021 en verder zijn meegenomen in de meerjarenbegroting.

Uw raad heeft in de vergadering van 24 september j.l. ingestemd met ons voorstel tot herfinanciering van twee BNG-leningen. Kort daarna hebben wij met de bank contact opgenomen en per 1 oktober 2020 is de herfinanciering geëffectueerd. De nieuwe lening kent een looptijd van 15 jaar en een vaste rente van 0,06%. In 2020 is sprake van een rentevoordeel over de periode 1 oktober 2020 t/m 31 december 2020; het gaat dan om een bedrag van € 117.000. Het structurele voordeel is verwerkt in de begroting 2021 en bedraagt meerjarig:
2021 : € 381.000
2022 : € 337.000
2023 : € 293.000
2024 : € 249.000

In de aandeelhoudersvergadering van 22 juni 2020 is besloten om over 2019 geen dividend uit te keren. Ook voor de komende jaren verwacht Vitens dat geen dividend kan worden uitgekeerd als gevolg van de lage WACC en het hoge investeringsniveau voor de komende jaren. Hierdoor kan Vitens niet voldoen aan de continuïteitsdoelstelling van een solvabiliteit van minimaal 30%.

In relatie tot deze ontwikkelingen is Vitens, in samenwerking met de koepelorganisatie Vewin, een lobby gestart bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat om te komen tot aanpassingen op de WACC-systematiek, die meer in lijn liggen met de toekomstige ontwikkelingen in de drinkwatersector waaronder een stijgend structureel niveau aan investeringen en dito financieringsbehoefte.

Op 28 mei jongstleden heeft het kabinet de Tweede Kamer geïnformeerd over een compensatiepakket voor medeoverheden. Dit compensatiepakket is op hoofdlijnen toegelicht in de meicirculaire 2020 van het gemeentefonds. De specifieke uitwerking voor gemeenten is toegelicht in de aanvullende brief die in juni op de gemeentefondsrubriek op het internet is gepubliceerd. Kabinet en medeoverheden zijn daarna in gesprek gebleven over de gevolgen van de coronacrisis. In de afgelopen periode zijn er door het kabinet afspraken gemaakt met betrekking tot het Openbaar vervoer en zijn er tussen Rijk en medeoverheden afspraken gemaakt over het proces om tot compensatie te komen van de kosten van veiligheidsregio’s en GGD-en.

Op 31 augustus jongstleden heeft het kabinet de Tweede Kamer geïnformeerd over een nieuw pakket aan maatregelen om gemeenten (en provincies) te compenseren voor de gevolgen van de coronacrisis. Het betreft de volgende maatregelen:

• Compensatie van misgelopen inkomsten uit precariobelasting (terrassen) en markt- en evenementenleges voor de periode tot 1 juni
• Aanvullende compensatie voor de periode van 1 juni tot en met 31 december voor het in stand houden van de lokale en regionale culturele infrastructuur
• Compensatie van extra uitgaven voor buurt- en dorpshuizen
• Compensatie voor extra toezichts- en handhavingstaken
• Compensatie voor het in stand houden van lokale vrijwilligersorganisaties jeugd, zoals scouting en speeltuinen
• Compensatie van extra kosten die gemaakt worden voor de organisatie van herindelingsverkiezingen 2020 en de Tweede Kamerverkiezingen 2021
• Aanvullende compensatie voor de periode van 1 juni tot en met 31 december voor het opvangen van de exploitatietekorten van de Sociale Werkbedrijven
• Incidenteel schrappen van de oploop van de opschalingskorting in 2020 en 2021.

Daarnaast zijn nog enkele afspraken gemaakt over mogelijke toekomstige compensatie:

• In aanvulling op de reeds genomen compensatiemaatregelen voor inkomstenderving is € 100 miljoen gereserveerd voor nadere compensatie van gemeenten in 2020. Zodra meer bekend is over de financiële impact van de inkomstenderving op gemeentelijk niveau zal de uitkering verder worden uitgewerkt en zullen de middelen aan het gemeentefonds worden toegevoegd.
• Om tot de afrekening van de meerkosten en de kosten van de inhaalzorg voor Jeugd en Wmo te komen wordt nu onderzoek gedaan.
• Er wordt nog nader onderzoek gedaan naar de mogelijk nog niet gedekte uitgaven voor sport.

Onderstaand een overzicht van de middelen die de gemeente Ommen ontvangt vanuit het 1e en 2e steunpakket.

1e steunpakket compensatie Corona

2e steunpakket compensatie Corona

Binnen de begroting is een aantal stelposten opgenomen die voor 2020 niet meer worden ingezet.

• Zo is rekening gehouden met een stelpost voor loon- en prijsstijgingen voor de dienstverlening aan Hardenberg. Aangegeven is dat deze dienstverlening goedkoper uitvalt. Derhalve kan de stelpost ad € 380.000 voor 2020 vrijvallen.
• Op de stelpost onvoorzien is nog een bedrag van € 20.000 beschikbaar. De verwachting is dat dit in 2020 niet meer wordt uitgegeven.
• De stelpost voor renovatie en vervanging ad € 120.000 is in 2020 niet ingezet en kan daarmee vrijvallen.
• De stelpost burgerinitiatieven bedraagt in 2020 € 370.000. Tot op heden is circa € 110.000 uitgegeven. Voorgesteld wordt om € 200.000 vrij te laten vallen.
• Een aantal posten staan nog op een stelpost en worden overgeheveld naar het juist programma. Het gaat hierbij om:
  - Verbetering vakantieparken € 50.000 (naar programma Economie)
  - Havengebouw € 56.000 (naar programma Economie)
  - Centrummanagement € 100.000 (naar programma Economie)

Do0r de coronamaatregelen zijn er veel huwelijken gecanceld, of verplaatst naar het gemeentehuis. Bruidsparen hebben hiervoor restitutie van de leges gekregen, voor een totaalbedrag van ruim € 10.000. We zien dat het aantal huwelijken achterblijft ten opzichte van de prognoses, we verwachten in totaal een tekort van € 20.000.

De opbrengst afvalstoffenheffing laat een meeropbrengst zien van € 20.000. Dit wordt veroorzaakt doordat er meer objecten in de afvalstoffenheffing betrokken kunnen worden dan bij de begroting rekening mee is gehouden. De meeropbrengst kan worden toegevoegd aan de reserve. Bezwaar en beroep kunnen de opbrengst nog beïnvloeden. Het voordeel op de afvalstoffenheffing is terug te vinden in programma Omgevingskwaliteit. Het surplus in de afvalstoffenheffing wordt betrokken bij de tarieven van 2021.

De opbrengst rioolheffing laat een meeropbrengst zien van € 25.000. Dit wordt veroorzaakt doordat er meer objecten in de rioolheffing betrokken kunnen worden dan bij de begroting rekening mee is gehouden. Daarnaast is de opbrengst van de grootverbruikers hoger dan verwacht. De meeropbrengst kan worden toegevoegd aan de egalisatiereserve. Bezwaar en beroep kunnen de opbrengst nog beïnvloeden. Het voordeel op de rioolheffing is terug te vinden in programma Omgevingskwaliteit.

De opbrengst OZB-woningen laat een meeropbrengst zien van € 50.000. Dit wordt onder andere veroorzaakt doordat er meer uitbreiding is geweest dan waar bij de begroting rekening mee is gehouden. Daarnaast is de verwachtte waardeontwikkeling lager ingeschat dan de waardeontwikkeling nu laat zien. Bij de begroting 2021 is hier rekening mee gehouden. Bezwaar en beroep tegen de vastgestelde WOZ-waarden kunnen de opbrengst nog beïnvloeden.

De opbrengst OZB-woningen laat een meeropbrengst zien van € 140.000. Dit wordt veroorzaakt door onder andere een optimalisatie van objectkenmerken. Daarnaast is er meer informatie verzameld met betrekking tot huur- en transactiecijfers van niet-woningen. Dit heeft geleid tot hogere WOZ-waarden. Bij de begroting 2021 is hier rekening mee gehouden. Bezwaar en beroep tegen de vastgestelde WOZ-waarden kunnen de opbrengst nog beïnvloeden.

De toeristenbelasting 2019 is afgerekend in 2020. Deze laat een meeropbrengst zien van € 130.000. Dit wordt veroorzaakt doordat er in 2019 meer overnachtingen zijn geweest dan begroot. Controles op de aangiften 2019 kunnen nog enigszins van invloed zijn op de opbrengst.
Door de coronacrisis is het voorseizoen 2020 voor de recreatieondernemers grotendeels komen te vervallen. De financiële consequenties hiervan zijn nu nog niet in te schatten. Normaliter wordt er in mei een voorlopige aanslag toeristenbelasting van het betreffende jaar opgelegd. Door de coronacrisis is er besloten om in 2020 deze later op te leggen of de overnachtingen in zijn geheel in 2021 af te rekenen.

De forensenbelasting 2019 is opgelegd in 2020. Deze laat een meeropbrengst zien van € 15.000 ten opzichte van de verwachting. Er zijn meer objecten in de forensenbelasting betrokken dan waar vanuit is gegaan bij de begroting. Er lopen nog cassatieprocedures die de opbrengst kunnen beïnvloeden.

Bij de voormalige provinciale opslaglocatie aan de Hammerweg 59B wordt een nadeel van € 25.000 verwacht op de huurinkomsten. Dit wordt veroorzaakt door gedeeltelijke leegstand. Het object willen we afstoten, maar tot die tijd is het de intentie om de verschillende ruimtes en terreinen te verhuren, waardoor het budget niet wordt aangepast. De zoutloods is inmiddels verkocht, maar nog niet overgedragen.

Het groot onderhoud is gebaseerd op de onderhoudsplannen. De totale kosten van het onderhoud worden onttrokken uit de reserve groot onderhoud gebouwen. Daarmee is hier sprake van een voordeel. De kosten voor het onderhoud zitten in de programma's:

Het groot onderhoud is gebaseerd op de onderhoudsplannen. De kosten worden gedekt uit de reserve groot onderhoud.

Uw raad heeft in de vergadering van 24 september j.l. ingestemd met ons voorstel tot herfinanciering van twee BNG-leningen. Kort daarna hebben wij met de bank contact opgenomen en per 1 oktober 2020 is de herfinanciering geëffectueerd. Het uiteindelijke bedrag van de boeterente is uitgekomen op € 3,611 mln. Dit is € 11.000 meer dan het indicatieve bedrag dat in het raadsvoorstel is genoemd.